Ustalenie uprawnień do urlopu wypoczynkowego z każdego stosunku pracy

Z pracownikiem zatrudnionym na 3/4 etatu zawarliśmy od 1 czerwca br. drugą umowę o pracę na 1/2 etatu. Jest to umowa na zastępstwo pracownika, którego absencja potrwa kilka miesięcy. Jak ustalić wymiar urlopu wypoczynkowego?

Pracownik, którego łączą z tym samym pracodawcą dwa stosunki pracy nabywa prawo do urlopu wypoczynkowego z każdego z nich oddzielnie.

Przepisy Kodeksu pracy nie zabraniają zatrudniania tego samego pracownika na podstawie dwóch umów o pracę zawartych z jednym pracodawcą. Jak jednak wynika z wyroku Sądu Najwyższego z dnia 13 marca 1997 r. (sygn. akt I PKN 43/97, OSNP 1997/24/494): "Z tym samym pracodawcą, w zakresie wykonywania pracy tego samego rodzaju, pracownik może pozostawać tylko w jednym stosunku pracy.". Zawieranie z własnym pracownikiem dodatkowej umowy o pracę judykatura dopuszcza tylko wyjątkowo, gdy chodzi o rodzaj pracy wyraźnie inny niż uzgodniony w podstawowym czasie pracy. Ponadto Sąd Najwyższy wyjaśnił, że druga umowa o pracę z tym samym pracownikiem nie może kolidować z normalnym czasem pracy tego zatrudnionego (por. wyrok z dnia 8 stycznia 1981 r., sygn. akt II URN 186/80). Nie może zatem naruszać odpoczynku dobowego i tygodniowego, jak również łączonej normy czasu pracy, liczonej wraz z godzinami nadliczbowymi (48 godz. tygodniowo) oraz zmierzać do obejścia przepisów o wynagrodzeniu za nadgodziny.

W przypadku istnienia dwóch umów z tym samym pracownikiem o świadczenie pracy różnego rodzaju, prawo do urlopu z każdej z tych umów podlega odrębnemu rozliczaniu, przy czym kwestię stażu urlopowego w takiej sytuacji reguluje art. 154¹ § 2 K.p.

Ważne: W razie jednoczesnego pozostawania w dwóch lub więcej stosunkach pracy, do okresu zatrudnienia, od którego zależą zarówno prawo do urlopu, jak i jego wymiar, wlicza się także okres poprzedniego niezakończonego zatrudnienia, w części przypadającej przed nawiązaniem drugiego lub kolejnego stosunku pracy.

Ponadto ustalając wymiar urlopu, do stażu urlopowego podlegają wliczeniu ukończone okresy nauki na zasadach określonych w art. 155 § 1 K.p.

Uprawnienia urlopowe pracownika zatrudnionego na część etatu, reguluje art. 154 § 2 K.p. Zgodnie z jego treścią, takiemu pracownikowi przysługuje urlop proporcjonalny do wymiaru czasu pracy w jakim jest zatrudniony. Podstawę obliczeń stanowi jeden z dwóch wymiarów urlopów pracownika pełnoetatowego, czyli 20 dni, jeżeli staż urlopowy jest krótszy niż 10 lat albo 26 dni przy stażu urlopowym wynoszącym co najmniej 10 lat. Jeśli z obliczeń wyniknie niepełny dzień urlopu, podlega on zaokrągleniu w górę do pełnego dnia.

Wyjaśniamy ponadto, że stosownie do art. 155¹ § 1 K.p. w razie zatrudnienia przez część roku kalendarzowego pracownikowi uprawnionemu do kolejnego urlopu przysługuje urlop w wymiarze proporcjonalnym do okresu przepracowanego u danego pracodawcy.

Zagadnienia związane z urlopami szczegółowo
omawiamy w dodatku nr 10/2015
pt. "Urlopy wypoczynkowe w 2015 roku".

Stosując dalsze przepisy prawa urlopowego przy ustalaniu wymiaru urlopu na podstawie art. 155¹ K.p. niepełny dzień urlopu zaokrągla się w górę do pełnego dnia, kalendarzowy miesiąc pracy odpowiada 1/12 wymiaru urlopu przysługującego pracownikowi zgodnie z art. 154 § 1 i 2 K.p., a niepełny kalendarzowy miesiąc pracy zaokrągla się w górę do pełnego miesiąca.

Przykład

Od 5 marca 2013 r. pracodawca zatrudnia pracownika na 3/4 etatu na czas nieokreślony. Z powodu nieobecności innego pracownika od 1 czerwca 2015 r. zawarł z nim dodatkowo umowę na zastępstwo na 4 miesiące w wymiarze 1/2 etatu. Pracownik legitymuje się 10-letnim stażem urlopowym (8 lat z tytułu ukończenia szkoły wyższej oraz 2 lata pracy), który należy uwzględnić ustalając wymiar urlopu z każdej umowy o pracę.

W 2015 r. pracownikowi przysługuje:

z pierwszej umowy o pracę: 20 dni urlopu (26 dni x 3/4 = 19,5 dnia, po zaokrągleniu 20 dni),
z umowy na zastępstwo: 5 dni urlopu (26 dni x 1/2 = 13 dni; 13 dni x 4/12 = 4,33 dnia, po zaokrągleniu 5 dni).