Ubezpieczenia i Prawo Pracy nr 3 (333) z dnia 1.02.2013

Wpływ urlopu bezpłatnego przypadającego w różnych miesiącach na wymiar urlopu wypoczynkowego

1) Pracownik legitymuje się stażem urlopowym wynoszącym 9 lat, 7 miesięcy i 10 dni. Składając propozycję wykorzystania urlopu w 2013 r. zaplanował 26 dni na kwiecień i maj. Czy w tym okresie będzie uprawniony do wyższego wymiaru, jeśli w minionym roku korzystał z 3 miesięcy urlopu bezpłatnego?

Pracownik nabędzie prawo do urlopu w wymiarze 26 dni z chwilą osiągnięcia 10-letniego stażu urlopowego obejmującego okresy efektywnej pracy, nauki i innych zaliczalnych.

Okresów urlopu bezpłatnego nie wlicza się do stażu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze, takie jak między innymi wymiar urlopu wypoczynkowego (art. 174 § 2 K.p.).

Zakładając, że do 31 grudnia 2012 r. staż urlopowy pracownika, o którym mowa w pytaniu, wynosił 9 lat, 7 m-cy oraz 10 dni (z wyłączeniem okresu 3 m-cy urlopu bezpłatnego), to 10-letni staż zostanie osiągnięty w maju 2013 r. Jeśli jednak wskazany staż uwzględnia niepodlegający wliczeniu okres urlopu bezpłatnego, to udzielając pracownikowi urlopu rozpoczynającego się w kwietniu należy przyjąć niższy wymiar.

2) Jak powinniśmy udzielać urlopu po powrocie pracownika z urlopu bezpłatnego?

Po powrocie do pracy w ciągu roku kalendarzowego po trwającym co najmniej miesiąc okresie niewykonywania pracy, w którym nie jest nabywane prawo do urlopu wypoczynkowego - pracownikowi przysługuje urlop proporcjonalny (art. 155² K.p. w związku z art. 155¹ § 1 pkt 2 K.p.).

W art. 155² K.p. zostały wskazane dwie metody obliczania urlopu proporcjonalnego w zależności od momentu korzystania z urlopu bezpłatnego (lub innego okresu niewykonywania pracy). W § 1 tego artykułu uregulowano sposób dotyczący sytuacji, w której pracownik przed rozpoczęciem urlopu bezpłatnego nie nabył jeszcze prawa do urlopu kolejnego za dany rok kalendarzowy. Przysługuje mu wówczas po powrocie do pracy urlop proporcjonalny do końca okresu pozostałego do końca roku (ewentualnie okresu zatrudnienia, jeśli umowa na czas określony rozwiąże się przed upływem roku kalendarzowego). W praktyce ma on zastosowanie w przypadku, gdy pracownik 1 stycznia danego roku korzysta z urlopu bezpłatnego.

Pracownik zatrudniony na czas nieokreślony uprawniony do niższego wymiaru urlopu (20 dni) przebywa na urlopie bezpłatnym od 1 października 2012 r. do 31 marca 2013 r. Pracownik korzysta z urlopu bezpłatnego przed nabyciem prawa do urlopu wypoczynkowego za rok bieżący. Po powrocie będzie przysługiwał mu urlop wypoczynkowy w wymiarze proporcjonalnym do okresu pozostałego do końca roku, czyli 15 dni (9/12 x 20 dni).

Zgodnie z art. 155² § 2 K.p., jeżeli okres urlopu bezpłatnego przypada po nabyciu przez pracownika prawa do urlopu wypoczynkowego w danym roku kalendarzowym, to wymiar urlopu pracownika powracającego do pracy w ciągu tego samego roku kalendarzowego ulega proporcjonalnemu obniżeniu, chyba że przed rozpoczęciem tego okresu pracownik wykorzystał urlop w przysługującym mu lub w wyższym wymiarze.

Pracownicy uprawnionej do 26 dni urlopu wypoczynkowego udzielono urlopu bezpłatnego od 1 lutego do 31 marca 2013 r.

Nieobecność pracownicy ma miejsce już po nabyciu z dniem 1 stycznia br. prawa do urlopu wypoczynkowego za dany rok. Po powrocie pracownicy do pracy należy obniżyć wymiar należnego jej urlopu wypoczynkowego o 4,33 dnia (2/12 x 26 dni) za dwa pełne miesiące urlopu bezpłatnego. Pracownica będzie miała prawo do 22 dni urlopu wypoczynkowego (26 dni - 4,33 dnia = 21,67 dnia, po zaokrągleniu 22 dni).

W styczniu br. pracownikowi udzielono na jego wniosek 20 dni urlopu bezpłatnego.

Urlop bezpłatny, który trwa krócej niż jeden miesiąc, nie ma wpływu na wymiar przysługującego pracownikowi w danym roku kalendarzowym urlopu wypoczynkowego.

Zgodnie z § 2 rozporządzenia urlopowego, jeżeli okresy urlopu bezpłatnego obejmują części miesięcy kalendarzowych (np. urlop trwający od 7 stycznia do 11 lutego), przy proporcjonalnym obniżeniu wymiaru urlopu wypoczynkowego, za miesiąc uważa się łącznie 30 dni.

Pracownica korzysta z 38-dniowego urlopu bezpłatnego udzielonego od 14 stycznia br. Pracodawca obniży wymiar urlopu wypoczynkowego za 2013 r. o 1/12 część, chyba że pracownicy ponownie zostanie udzielony urlop bezpłatny. Wówczas 8 dni (38 dni - 30 dni) zostanie doliczone do tego okresu.