Ubezpieczenia i Prawo Pracy nr 17 (563) z dnia 1.09.2022

Udzielenie urlopu bezpłatnego pracownikowi powołanemu do pełnienia służby terytorialnej

Pracodawca otrzymał z jednostki wojskowej informację roczną, z której wynika, że szkolenia rotacyjne pracownika powołanego do pełnienia terytorialnej służby wojskowej będą się odbywały głównie w dni wolne od pracy, tj. w sobotę i niedzielę. Czy urlop bezpłatny, o którym mowa w art. 124 ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej powinien być udzielony także na te dni wolne?

Zgodnie z art. 171 ustawy z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny (Dz. U. poz. 655 ze zm.), która zastąpiła akt prawny powołany w pytaniu, terytorialna służba wojskowa może być pełniona dyspozycyjnie albo rotacyjnie. W przypadku tej drugiej odbywa się w jednostce wojskowej albo w innym miejscu określonym przez dowódcę jednostki wojskowej w określonych przez dowódcę jednostki wojskowej dniach służby, co najmniej raz w miesiącu przez okres 2 dni w czasie wolnym od pracy. W pozostałe dni żołnierz OT pełni służbę dyspozycyjnie. Przy czym terytorialną służbę wojskową żołnierz OT może pełnić rotacyjnie również w inne dni, stosownie do potrzeb Sił Zbrojnych, po uzgodnieniu z tym żołnierzem lub na jego wniosek.

Dowódca jednostki wojskowej, w której żołnierze OT pełnią terytorialną służbę wojskową, ustala - w formie zbiorowego wykazu dla jednostki wojskowej dni, w których w danym roku kalendarzowym służba jest pełniona rotacyjnie. Dni, w których służba jest pełniona rotacyjnie w trybie natychmiastowego stawiennictwa, są uwzględniane w wykazie po zakończeniu pełnienia tej służby, w formie załącznika do wykazu (art. 177 ustawy o obronie Ojczyzny).

Wykaz sporządza się nie później niż na 30 dni przed upływem roku kalendarzowego poprzedzającego rok kalendarzowy, w którym terytorialna służba wojskowa będzie pełniona rotacyjnie, i zapoznaje się z nim żołnierzy OT za pisemnym potwierdzeniem, a wyciąg z wykazu przesyła się właściwemu szefowi wojskowego centrum rekrutacji.

Ustalenie dni, w których służba jest pełniona rotacyjnie, w pierwszym roku kalendarzowym pełnienia przez żołnierza OT terytorialnej służby wojskowej, może nastąpić w dowolnym okresie tego roku w formie załącznika do wykazu. Wykaz ten może być zmieniany na uzasadniony wniosek żołnierza OT albo za jego zgodą, z wyjątkiem przypadku pełnienia terytorialnej służby wojskowej rotacyjnie w trybie natychmiastowego stawiennictwa.

Żołnierz OT po zapoznaniu się z wykazem zawiadamia niezwłocznie swojego pracodawcę o dniach, w których będzie pełnił terytorialną służbę wojskową rotacyjnie, oraz o zmianach tych terminów, a także zawiadamia pracodawcę o wezwaniu go do pełnienia tej służby w innych dniach, z wyjątkiem przypadku pełnienia terytorialnej służby wojskowej rotacyjnie w trybie natychmiastowego stawiennictwa. W tej ostatniej sytuacji dowódca jednostki wojskowej, do której żołnierz został wezwany, niezwłocznie po jego stawieniu się do służby, zawiadamia o tym fakcie pracodawcę tego żołnierza.

Przed rozpoczęciem kolejnego okresu szkoleniowego, jednak nie później niż na 6 miesięcy przed przewidywanym terminem skierowania na kurs lub szkolenie specjalistyczne prowadzone w ramach terytorialnej służby wojskowej pełnionej rotacyjnie, dowódca jednostki wojskowej, w której żołnierz OT pełni służbę, informuje go o możliwości skierowania na ten kurs lub szkolenie. Zgodnie z art. 305 ust. 1 ustawy o obronie Ojczyzny, pracodawca udziela pracownikowi powołanemu do pełnienia terytorialnej służby wojskowej rotacyjnie, z wyjątkiem służby pełnionej jednorazowo w czasie lub dniu wolnym od pracy, urlopu bezpłatnego na okres trwania tej służby. To oznacza, że jeśli służba jest pełniona rotacyjnie w dni, które dla danego pracownika są dniami wolnymi od pracy, to na te dni nie udziela się urlopu bezpłatnego.

Wyjątkiem od powyższego jest wezwanie pracownika - żołnierza OT w trybie natychmiastowego stawiennictwa. Wówczas pracodawca udziela urlopu bezpłatnego - na podstawie zawiadomienia szefa wojskowego centrum rekrutacji.

Zwracamy uwagę! W czasie trwania urlopu bezpłatnego udzielonego pracownikowi powołanemu do służby OT pracownik zachowuje wszystkie uprawnienia wynikające ze stosunku pracy, z wyjątkiem prawa do wynagrodzenia.