Udzielanie urlopu rodzicielskiego

Pracownik - ojciec dziecka zamierza skorzystać z urlopu rodzicielskiego w wymiarze 9 tygodni, gdyż pozostałe 32 tygodnie wykorzystuje jego żona. Czy te 9 tygodni można podzielić na krótsze części i czy muszą one przypadać na pełne tygodnie, tak jak jest przy urlopie ojcowskim?

Pracownicy - rodzice dziecka mają prawo do urlopu rodzicielskiego w celu sprawowania opieki nad dzieckiem w wymiarze do:

41 tygodni w przypadku urodzenia lub przyjęcia na wychowanie jednego dziecka,
43 tygodni w przypadku urodzenia lub przyjęcia na wychowanie więcej niż jednego dziecka.

Mowa o tym w art. 182^1a § 1 K.p. (Dz. U. z 2023 r. poz. 1465 ze zm.).

Inny wymiar tego urlopu dotyczy rodziców, którzy posiadają zaświadczenie określone w art. 4 ust. 3 ustawy o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin "Za życiem" (Dz. U. z 2023 r. poz. 1923 ze zm.).

Każdy z pracowników - rodziców dziecka może skorzystać z wyłącznego prawa do 9 tygodni urlopu rodzicielskiego. Żaden z rodziców nie może zrzec się tego prawa i przenieść na drugiego z rodziców dziecka, gdyż jest to tzw. nieprzenoszalna część urlopu.

Pracownicy - rodzice dziecka mogą jednocześnie korzystać z urlopu rodzicielskiego.

Urlop ten jest udzielany jednorazowo albo nie więcej niż w 5 częściach, nie później niż do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6. rok życia (art. 182^1c K.p.). Liczbę części urlopu ustala się w oparciu o liczbę złożonych wniosków o udzielenie urlopu. W liczbie wykorzystanych części urlopu uwzględnia się także liczbę wniosków o zasiłek macierzyński za okres odpowiadający okresowi urlopu rodzicielskiego albo jego części, złożonych przez ubezpieczoną - matkę dziecka lub ubezpieczonego - ojca dziecka.

Urlopu rodzicielskiego pracodawca udziela na wniosek pracownika - rodzica dziecka złożony w postaci papierowej lub elektronicznej w terminie nie krótszym niż 21 dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu. Do wniosku należy dołączyć dokumenty wskazane w § 14 ust. 2 rozporządzenia Ministra Rodziny i Polityki Społecznej w sprawie wniosków dotyczących uprawnień pracowników związanych z rodzicielstwem oraz dokumentów dołączanych do takich wniosków (Dz. U. z 2023 r. poz. 937).

Ustawodawca nie nakazał wykorzystywania urlopu rodzicielskiego w pełnych tygodniach, inaczej niż ma to miejsce w odniesieniu do urlopu ojcowskiego. Oznacza to, że pracownik może wykorzystać ten urlop jednorazowo lub w częściach o dowolnej długości oraz w dowolnym terminie. Ograniczeniem jest wyłącznie liczba części, która wynosi maksymalnie 5 i wiek dziecka (do końca roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6. rok życia). Istnieje więc możliwość wykorzystania urlopu rodzicielskiego w dniach, albo w niepełnych lub pełnych tygodniach.